Kosten jeugdzorg
We hebben in de laatste programmabegroting gemeld dat we vanaf 2020 waarschijnlijk hogere kosten bij de jeugdzorg hebben. In het aangepaste budgettair kader voor 2020 blijkt dat inderdaad het geval te zijn. Daarin is rekening gehouden met de bijstellingen van het project transformatie. Daarnaast spelen er diverse ontwikkelingen die leiden tot aanpassingen, waaronder een daling van de kosten voor jeugdzorgplus, een stijging van de kosten voor gecertificeerde instellingen door hogere tarieven, een blijvende stijging van de vraag naar jeugdhulp binnen de sector verstandelijk gehandicapten en het toepassen van indexatie.
Ten opzichte van onze bijgestelde begroting betekent het nieuwe budgettair kader een financieel nadeel van ruim € 1 miljoen.

Uitvoeringskosten centrumgemeente
Daarnaast stijgen de uitvoeringskosten van de centrumgemeente. Dat heeft te maken met structurele kostenstijgingen doordat de inkooporganisatie ontvlochten is van de gemeente ’s-Hertogenbosch en doordat voor het eerst sinds jaren indexering op de uitvoeringskosten wordt toegepast, ook met terugwerkende kracht. Daarnaast zijn er incidentele kosten voor diverse projecten, waaronder het project inkoop 2021 en het uitvoeren van de procedure voor meer- en maatwerk.
Ten opzichte van onze begroting stijgt ons aandeel in deze kosten met € 260.000.

Implementatie inkoop 2021
We gaan in 2020 werken aan de implementatie van de nieuwe inkoop vanaf 2021. De implementatie heeft in grote lijnen betrekking op 3 onderdelen:

• Inrichten van de administratie
• Voorbereiden van de toegang
• Opzetten van monitoring

Waarschijnlijk leidt dit in 2020 tot extra kosten. De hoogte daarvan kunnen we nu nog niet inschatten.

Beheersmaatregel

We verwerken de financiële effecten zoveel mogelijk in de eerste financiële tussenrapportage van 2020. We kunnen de extra kosten voor 2020 gedeeltelijk afdekken uit de stelpost loon- en prijscompensatie. Het gaat om € 700.000 kostenstijging die samenhangt met indexatie.

Daarnaast krijgen we in 2020 een eenmalige bijdrage van € 807.000 van het Rijk in onze kosten voor pleegzorg 18+. Dit bedrag wordt via de algemene uitkering uit het Gemeentefonds uitbetaald. Dit bedrag kunnen we inzetten om een (groot) deel van de resterende extra kosten voor 2020 af te dekken.

Kosten jeugdzorg
Zoals hiervoor aangegeven gaan we vanaf 2021 met een nieuwe inkoopsystematiek werken. De regionale inkooporganisatie heeft een inschatting gemaakt van het bijbehorende budgettair kader voor de regio. Daarbij hebben ze per gemeente een advies opgesteld voor de lokale raming van de kosten.
Dat is complex, vooral omdat het ingewikkeld is om de volumes in de nieuwe situatie in te schatten. Dat heeft verschillende oorzaken. Zo zijn de huidige contracten met zorgaanbieders voor een groot deel gebaseerd op lumpsum overeenkomsten. Met ingang van 2021 wordt dit systeem vervangen door een systeem van P X Q. Daarnaast worden de huidige producten vervangen door nieuwe producten. Omzetting van oude producten naar nieuwe producten is niet altijd één op één mogelijk. Verder werken we in de huidige systematiek met unieke cliënten. In de nieuwe situatie laten we dit los en gaan we werken met eenheden (etmalen, dagdelen, uren). Dat betekent dat is ingeschat hoeveel eenheden gemiddeld per unieke cliënt geleverd worden.
Daar komt nog bij dat vanaf 2021 het woonplaatsbeginsel wijzigt. Dat zorgt voor een aanpassing welke gemeente verantwoordelijk is voor welke jeugdige.
Al deze factoren maken het lastig een inschatting te maken van het regionale budgettair kader. Dat geldt des te meer voor de vertaalslag naar de lokale raming per gemeente. Die is op dit moment nog erg onzeker.
Een extra element in de lokale vertaalslag is dat de solidariteitsafspraken vanaf 2021 veranderen. Vanaf dan zijn we als regio alleen nog maar solidair voor jeugdzorgplus. Het lijkt erop dat Oss relatief gezien een hoger aantal cliënten heeft. Als deze veronderstelling klopt dan leiden de nieuwe solidariteitsafspraken voor ons tot hogere kosten.
Ten opzichte van onze begroting betekent de inschatting van het nieuwe budgettair kader met het bijbehorende advies voor de lokale raming een financieel nadeel van afgerond € 2 miljoen.
We zetten we net als in 2020 € 700.000 uit de stelpost loon- en prijscompensatie in. Dit bedrag is structureel beschikbaar. Hiermee komen we op een financieel nadeel van € 1,3 miljoen.
Op dit moment is nog niet bekend wat het stopzetten van de aanbesteding voor 2021 en verder voor invloed heeft. De komende periode wordt gewerkt aan nieuwe overeenkomsten voor 2021. 

Uitvoeringskosten centrumgemeente
Ook vanaf 2021 stijgen de uitvoeringskosten van de centrumgemeente. Voor Oss gaat het om een kostenstijging van € 156.000.

Uitvoeringskosten Oss
Op dit moment loopt de bevoorschotting van jeugdhulp via de centrumgemeente. In de nieuwe situatie gaan de lokale gemeenten bijna alle facturen rechtstreeks aan aanbieders betalen. Dat betekent dat we lokaal te maken kunnen krijgen met hogere uitvoeringskosten. Daarnaast zijn de kosten van het op te zetten monitoringsysteem nog niet bekend en willen we in de nieuwe situatie meer inzetten op sturing, gekoppeld aan de nieuwe manier van werken bij de toegang. Wat hiervoor nodig is brengen we in beeld bij het project lokale implementatie inkoop dat in 2020 loopt.

Beheersmaatregel
We verwerken de financiële effecten in de eerste financiële tussenrapportage van 2020.

De jeugdzorg voor 2021 en verder wordt in 2020 aanbesteed. We volgen de uitkomsten daarvan. Mogelijk hebben de uitkomsten effect op het regionale budgettair kader en ons geschatte aandeel daarin.
De raming voor 2021 is inclusief een voorlopig indexcijfer (financieel effect afgerond € 550.000). We gaan er vanuit dat we hier via de algemene uitkering uit het Gemeentefonds (deels) compensatie voor krijgen. Daarmee kunnen we een deel van de kostenstijging opvangen.
Bij de uitvoering van de nieuwe inkoop vanaf 2021 vormt onze lokale toegang een sleutelrol in de daadwerkelijke kosten voor de jeugdzorg. Daarom besteden we bij de implementatie nadrukkelijk aandacht aan de instructie van de toegang.
In 2020 wordt gewerkt aan de opzet van een regionaal en lokaal monitoringsysteem. Dat moet ervoor zorgen dat we vanaf 2021 een goed inzicht krijgen in de realisatie van de jeugdzorg en op tijd kunnen bijsturen als dat nodig of wenselijk is. We brengen het bijbehorende kostenplaatje in beeld zodra daar meer over bekend is.

De structurele uitvoeringskosten van de centrumgemeente worden na afronding van het inkoopproject opnieuw bekeken. Mogelijk volgt dan een aanpassing van de kosten.
We volgen in 2021 onze eigen uitvoeringskosten. Als daar bijstelling op nodig is melden we dat.

Risico
De resultaten van de grondexploitaties zijn gebaseerd op uitgangspunten en parameters die, gelet op de huidige markt en de huidige inzichten, het meest reëel lijken voor de looptijd van het project. Deze inschattingen resulteren in één projectresultaat. Het is en blijft echter altijd een inschatting van de toekomst. Kansen en risico’s binnen een project kunnen er voor zorgen dat het projectresultaat in de toekomst afwijkt. Om een goed inzicht te krijgen in de risico’s voeren we jaarlijks een risicoanalyse uit. Dit doen we via de Monte Carlo Methode.

We verwijzen hiervoor naar de paragraaf grondbeleid en het Meerjaren Programma Grondbedrijf (MPG) 2020-2023. De paragraaf beschrijft op hoofdlijnen het grondbeleid, de financiële positie en het weerstandsvermogen van het grondbedrijf. Het MPG gaat een slag dieper dan de paragraaf en geeft inzicht op een detailniveau. Voor meer informatie over het grondbedrijf en de separate grondcomplexen, verwijzen we naar het MPG 2020-2023.

Beheersmaatregel
Om risico’s op te vangen, moeten we een bepaald bedrag reserveren. Hoe groot dat bedrag moet zijn, hangt af van hoe groot de kans is dat een risico zich voor doet. We maken hiervoor gebruik van de Monte Carlo Methode. Dat is een statistische berekening die alle risico’s goed in kan schatten en waarderen.

Alle per project berekende risico’s hebben we bij elkaar opgeteld. Dat is het bedrag wat we dus minimaal beschikbaar moeten hebben om alle risico’s in voldoende mate af te kunnen dekken. De risico’s dekken we af met de Algemene Bedrijfsreserve Grondbedrijf (ABR). De ABR bedraagt per 31 december 2019 € 13,2 miljoen. Bij het vaststellen van de programmabegroting 2020-2023 is besloten om € 6,6 miljoen in 2020 van de ABR af te romen. De geactualiseerde Monte Carlo analyse geeft een totaal benodigd risicobedrag van € 5,4 miljoen per 1-1-2020. Dit bedrag is dus ook gelijk de minimale stand die de ABR moet hebben. De ABR kent dus per 1-1-2020 nog € 1,2 miljoen aan financiële ruimte en wordt betrokken bij de programmabegroting 2021-2024.

Risico
De organisatie staat onder druk. Op een aantal terreinen bestaat er meer ambitie dan we kunnen realiseren. De benchmark onderbouwde ons gevoel dat we niet alles kunnen oppakken. Met de raad hebben we twee belangrijke afspraken gemaakt.

1. We brengen vóór het verschijnen van de kadernota in beeld wat we wel en wat we niet kunnen realiseren en stellen de raad in staat om keuzes te maken. De motie Prioritering is een bevoegdheid van de gemeenteraad werd tijdens de Begrotingsraad unaniem aangenomen. We bespreken dit stuk op 16 april 2020 in de raad.
2. We brengen daarnaast in beeld, ook voor het verschijnen van de kadernota, bij welke afdelingen en teams we mensen te kort komen, gezien de huidige en toekomstige taken van onze gemeente. We zijn ons  bewust dat wij in vergelijking met andere gemeenten van onze omvang niet ruim in onze fte’s zitten. De resultaten van benchmark bevestigen dat. We brengen dus de benodigde menskracht, kwalitatief en kwantitatief,in beeld.

Beheersmaatregel
Na bespreking van de prioriteiten zal e.e.a. doorvertaald en geconcretiseerd moeten worden in kadernota en programmabegroting.

Het COVID-19 (corona) heeft grote impact op de samenleving. Grote impact op sociaal, maatschappelijk en economisch gebied.
Voor de korte termijn heeft dit geen effecten op de jaarrekening 2019. Wel zal het effecten hebben op de uitvoering van de begroting 2020. Diverse ondersteuningsmaatregelen zullen nodig zijn. Daarnaast heeft het impact op de kosten en opbrengsten in de begroting. Zie hiervoor de nadere toelichting op “gebeurtenissen na balansdatum” in deze jaarrekening.
De impact hiervan op korte en langere termijn is op dit moment niet in te schatten.

Beheersmaatregel
Ons weerstandsvermogen is voldoende om incidentele tegenvallers en/of incidentele ondersteuningsmaatregelen op te kunnen vangen. Structurele nadelen moeten ingepast worden in een sluitende begroting (die door de effecten van de crisis onder sterke druk kan komen staan).

Risico
Door de invoering van het abonnementstarief voorzagen we een stijging van het aantal aanvragen. We hielden rekening met een stijging van 4% in 2019. Dit blijkt nu een stijging van 13,5% te zijn. Er is een toename van aanvragen voor huishoudelijke hulp, vervoersvoorzieningen, woningaanpassingen, begeleiding en gehandicaptenparkeerkaarten.
We hebben bij de programmabegroting 2019-2022 al rekening gehouden met de daling van inkomsten door de verlaging van de eigen bijdrage. 

De groei van het aantal aanvragen heeft verdere druk op de personele capaciteit veroorzaakt. De personele kosten waren in 2019 beduidend hoger. Voor 2020 is 6 fte extra inzet van personeel berekend. De structureel benodigde personeelsinzet wordt dit jaar onderzocht.

De CAO-onderhandelingen bij de zorgaanbieders zijn afgerond. Dit leidt tot een kostprijsverhoging bij huishoudelijke verzorging.

Beheersmaatregel
We monitoren de ontwikkelingen. De financiële consequenties brengen we zoveel mogelijk in beeld bij de Eerste financiële tussenrapportage 2020. Hogere kosten die samenhangen met loon- en prijsstijgingen dekken we af uit de stelpost loon- en prijscompensatie.

Risico
Op dit moment wordt de verdeling van het gemeentefonds over de gemeenten herzien. Dit is nodig omdat de verdeling van het rijksgeld over de gemeenten in de loop van jaren is scheefgegroeid. Sommige gemeenten kregen te veel, anderen te weinig.

Op dit moment (februari 2020) komen de eerste geluiden van de herverdeling naar buiten. Het lijkt dat met name de grote gemeenten voordelen hebben. Steden met een groot stedelijk gebied gaan er op basis van huidige rapporten fors op vooruit. Maatstaven zoals oppervlakte land worden minder belangrijk.
Hoe de herverdeling uitpakt voor onze gemeente is op dit moment niet bekend. We hebben een behoorlijk stedelijk gebied (dus mogelijk voordeel), echter ook een erg groot buitengebied en oppervlakte (mogelijk nadeel).

Beheersmaatregel
Het voorstel was om in de meicirculaire 2020 de herverdeling per 2021 te realiseren. Inmiddels is bekend geworden dat door grote verschuivingen tussen gemeenten dit een jaar wordt uitgesteld. We volgen de ontwikkelingen kritisch. Om de herverdeeleffecten minder groot te maken, wordt mogelijk het systeem (weer) aangepast.

Risico
Voor het snoeien en onderhoud van bomen is extra geld beschikbaar gesteld omdat meer bomen ziek worden en met behulp van een hoogwerker gesnoeid moeten worden. Ondanks deze financiële verhoging hebben we in het jaar 2019 te maken met een overschrijding van € 127.000. Uit VTA (boomveiligheidsinspecties) blijkt dat er steeds meer R&A (risico en attentie) bomen zijn. De kosten om inspecties uit te voeren zijn onvermijdbaar omdat er steeds meer claims bij de gemeente worden ingediend. Als voorbeeld wordt de omgevallen boom in de Ridderhof genoemd. Als wij niet kunnen aantonen dat inspecties en maatregelen hebben plaats gevonden dan leidt dit tot meer claims en rechtszaken.
De warme en droge zomers hebben tot gevolg dat meer bomen dood gaan en er meer onderhoud nodig is. Als deze trend zich doorzet, zal het aantal bomen dat sterft toenemen. Door deze ontwikkeling worden nu al bomen vroegtijdig vervangen. Het kappen en snoeien kan niet in de tijd worden uitgesteld als uit de inspectie blijkt dat dit moet gebeuren. Het verzekeren tegen (storm)schade door omgevallen bomen is erg kostbaar.

Beheersmaatregel
De komende jaren volgen hoe de bomenpopulatie zich door de klimaatverandering ontwikkeld. Onvermijdbare kosten worden in de tussentijdse rapportages gemeld.

Risico
We zien dat de bouwmarkt onvoorspelbaar en overspannen is. De bouwkosten zijn de afgelopen jaren enorm gestegen en het einde daarvan is nog niet in zicht. We hebben in het huidige Meerjaren Investeringsplan voor maatschappelijk vastgoed (MIP MV) de bouwkostenstijging tot en met 2019 meegenomen. De verwachting is dat de bouwprijzen de komende jaren nog verder zullen stijgen, maar de mate waarin is onvoldoende duidelijk. Dat is nog een risico.
Daarnaast loopt het contract voor het onderhoud van het gemeentelijk vastgoed op 1 januari 2020 af. We doen een nieuwe aanbesteding. Gezien de hierboven beschreven situatie van de bouwmarkt is het mogelijk dat we te maken krijgen met een forse kostenstijging. We verwachten de uitkomst van de aanbesteding in het eerste kwartaal van 2020.

Beheersmaatregel
Een verdere bouwkostenstijging nemen we mee in de volgende actualisatie van het MIP MV of bij de uitwerking/aanbesteding van een concreet investeringsbesluit voor een specifiek project. Deze melden we dan via de programmabegroting. Elke procent extra bouwkostenstijging op de projecten die nu in het MIP MV staan betekent afgerond € 20.000 hogere kapitaallasten.
Eventuele nadelen vanuit de aanbesteding van het onderhoud melden we in de eerste financiële tussenrapportage van 2020.

Risico
In 2014 heeft de raad besloten het beheer van de Horizonscholen aan stichting SAAM scholen over te dragen. Het bleek niet eenvoudig om dit besluit uit te voeren, omdat er bij SAAM zorgen waren over de exploitatielasten van de gebouwen en de staat van onderhoud. In juni 2018 is een compromis gevonden tussen de wens van SAAM om de gebouwen zelf te beheren en onze wens om alle schoolbesturen gelijk te behandelen. Het compromis leidt ertoe dat horizonschool Noorderlicht een MFA wordt. In deze MFA voeren SAAM en de gemeente gezamenlijk het onderhoud en beheer uit. Daarnaast gaan we als gemeente nog een aantal aanpassingen uitvoeren, zoals het verbeteren van de luchtbehandeling bij de Komeet en het aanbrengen van tussenmeters om energieverbruik te meten.

Beheersmaatregel
We verwachten in het laatste kwartaal van 2020 tot een administratieve afhandeling van dit project te komen.

Risico
Het Algemeen Bestuur heeft 3 grote strategische opgaven voor de Veiligheidsregio benoemd voor de periode 2020 – 2023. Dit zijn:

• Ontwikkelen naar een informatiegestuurde netwerkorganisatie die in staat is om regie te voeren op complexe veiligheidsvraagstukken in Brabant-Noord.
• Verbeteren van het samenspel tussen gemeenten als opdrachtgever en de Veiligheidsregio.
• Behoud van sterke “kolommen” zoals Brandweer, GHOR en Bevolkingszorg.

Daarnaast wil de Veiligheidsregio verder gaan met de ingeslagen weg van doorontwikkeling van de organisatie. De kosten van deze doorontwikkeling worden voor de jaren 2019 – 2021 betaald uit reserves van de Veiligheidsregio. Eind 2021 vindt een evaluatie plaats waarin wordt gekeken naar de noodzaak en effectiviteit van de ontwikkelde oplossingen en voorzieningen. Eventuele structurele lasten worden opgenomen in de begroting 2022 van de Veiligheidsregio.
Verder is in de huidige gemeentelijke bijdragen geen rekening gehouden met regionalisering van de kosten Functioneel Leeftijdsontslag (FLO). Beroepsbrandweermedewerkers die op 31 december 2005 een bezwarende functie vervulden kunnen hierdoor vervroegd uittreden. Op dit moment draagt de gemeente ’s-Hertogenbosch nagenoeg volledig deze kosten. In de kadernota 2021 van de Veiligheidsregio is voorgesteld dat we de FLO-kosten met alle gemeenten gaan betalen. Dit is voor zienswijze in de gemeenteraad van 5 maart 2020 aan u voorgelegd.
Als inderdaad wordt besloten deze kosten regionaal te gaan betalen dan zal onze gemeentelijke bijdrage vanaf 2021 structureel met € 0,54 per inwoner toenemen (afgerond € 50.000).

Beheersmaatregel
In 2020 en 2021 zal de doorontwikkeling bij de Veiligheidsregio vorm moeten krijgen en zullen wij de ambities van de Veiligheidsregio kritisch bekijken. Mogelijk stijgen de kosten van de Veiligheidsregio vanaf 2022 verder in verband met deze doorontwikkeling tot een informatiegestuurde netwerkorganisatie.

Risico
De gemeente Bernheze, ’s-Hertogenbosch en Oss hebben, samen met de provincie Noord-Brabant als mede-opdrachtgever, een masterplan opgesteld voor een bedrijventerrein dat uiteindelijk 80 hectare kan worden. Er zal een gefaseerde ontwikkeling plaatsvinden.

In eerste instantie wordt 50 hectare ontwikkeld met een verdeling van ongeveer 30 hectare voor zeer grootschalige logistiek en ongeveer 20 hectare voor andere vormen van ruimte-extensieve bedrijvigheid, zoals circulaire economie en regionale verplaatsers. De overige circa 30 hectaren wordt doorgeschoven naar een tweede fase. Op grond hiervan zijn de resterende 30 hectaren bij de grondexploitatieberekening afgewaardeerd naar agrarische grondwaarde van € 6 per vierkante meter.

Het verwachte verlies van Heesch West bedraagt eind 2029 in totaal € 43,7 miljoen (eindwaarde). De deelnemende gemeenten hebben hiervoor volledig een verliesvoorziening gevormd. Onze verliesvoorziening bedraagt € 13,1 miljoen (30% aandeel). De gezamenlijke boekwaarden van Heesch West bij de gemeenten bedraagt ongeveer € 69,6 miljoen.

De exploitatieberekening bevat risico’s op het gebied van gronduitgifte tempo, grondprijzen en kostenstijgingen. Omdat geldleningen voor langere perioden zijn afgesloten is het renterisico beperkt.

Beheersmaatregel
Boven op de verliesvoorziening hebben we een risicoreserve Heesch West van € 2,0 miljoen gevormd. Daarmee kunnen we eventuele onverwachte tegenvallers opvangen. We actualiseren jaarlijks de onderliggende grondexploitatieberekening. We hebben daarmee het risico volledig afgedekt.

Risico
In 2022 zijn er weer gemeenteraadsverkiezingen. Na beëindiging van het wethouderschap ontvangt een wethouder een ontslaguitkering, tenzij de pensioengerechtigde leeftijd is bereikt. Dat is geregeld in de Algemene Pensioenwet Politieke Ambtsdragers (Appa). Voor de voormalige wethouders hebben we een voorziening wachtgeld wethouders. Voor de zittende wethouders is niet in te schatten of ze aanspraak gaan maken op het wachtgeld. Als ze aanspraak maken kunnen we niet met een redelijke mate van zekerheid het bedrag schatten. Daarom is een directe storting in de voorziening wachtgeld wethouders niet toegestaan. Als compensatie voor deze onzekere toekomstige wachtgeldverplichtingen wordt jaarlijks een bedrag van € 103.000 in de bestemmingsreserve wachtgeld wethouders gestort.
De maximale wachtgeldverplichting van de huidige vijf wethouders bedraagt bijna € 1,5 miljoen. Bij het daadwerkelijk ontstaan van de wachtgeldverplichting zal moeten blijken of de reserve wachtgeld wethouders volstaat voor het aanvullen van de voorziening wachtgeld wethouders. Na de gemeenteraadsverkiezingen in 2022 zit er naar verwachting € 412.000 in de reserve wachtgeld wethouders.

Beheersmaatregel
In de begroting wordt jaarlijks een bedrag van € 103.000 gestort in de reserve wachtgeld wethouders. Indien de jaarlijkse storting niet voldoende is dan wordt het tekort eenmalig aangevuld in het jaar waarin het zich voordoet.

Risico
Het Programma Aanpak Stikstof (PAS) mag niet meer als basis voor toestemming voor activiteiten worden gebruikt. Op basis van het PAS werd vooruitlopend op toekomstige positieve gevolgen van maatregelen voor beschermde natuurgebieden, alvast toestemming gegeven voor activiteiten die mogelijk schadelijk zijn voor die gebieden. Inmiddels is de Spoedwet Aanpak Stikstof van kracht en zullen infra en bouwprojecten en landbouw/bedrijfsactiviteiten bij stikstofdepositie >0,00 mol\hc\ja stappen ondernemen ter reductie van hun stikstof en ammoniak uitstoot. In de loop van 2020 komt commissie Remkens met aanbevelingen voor de structurele aanpak van stikstof in Nederland.

Beheersmaatregel
We volgen de ontwikkelingen nauwlettend en stemmen deze intern goed met elkaar af.

Risico
Pfas heeft Nederland in de greep. Met nieuwe landelijke normen hoopt Nederland projecten weer op gang te brengen. Voor de provincie Noord Brabant is een nieuwe norm PFAS opgesteld aan de hand van bodemonderzoeken in Noord Brabant. Deze nieuwe norm is voor sommige stoffen binnen PFAS iets ruimer dan de landelijke norm. De Brabantse norm is vastgelegd in de ‘Handreiking toepassing PFAS houdende grond en baggerspecie Noord-Brabant’, die door ons college op 28 januari 2020 is vastgesteld als beleidsregel. Hiermee bevorderen we het grondverzet op een veilige manier voor onze gezondheid en het milieu. Toch betekent dit dat we geconfronteerd worden met meerkosten voor onderzoekskosten naar PFAS en toenemende kosten voor afvoeren van gronden die vervuild zijn met PFAS. De extra onderzoekskosten kunnen we berekenen, echter de meerkosten van projecten zijn te sterk afhankelijk van diverse factoren(o.a. locatie, aanbesteding, concentratie PFAS, hergebruik).Uit een eerste analyse lijkt dat het aantal projecten met meerkosten beperkt. Vaak kan de grond hergebruikt worden. Wel worden flinke meerkosten verwacht bij een aantal specifieke locaties in Oss. Dit betekent dat we voor werkzaamheden aan de openbare ruimte geen structurele meerkosten PFAS  kunnen ramen maar dat we alleen op incidenten kunnen doorrekenen. Dit is ook afhankelijk van herkeuringen of aanbestedingen. Op dit moment beschikken we nog niet over ervaringscijfers. Dat moet de komende maanden duidelijk worden. Daarom gaan we dit projectspecifiek  oppakken en proberen we de meerkosten zo goed mogelijk in de projectbegrotingen te ramen.

Beheersmaatregel
We slaan vrijkomende grond tijdelijk op. Voordat gronden worden afgevoerd worden de partijen herkeurt. Uit herkeuringen kan blijken dat de grond minder vervuild is als gevolg blootstelling aan lucht en regen. Na herkeuring weten we de toepasbaarheid van de grond.

Risico
Naar aanleiding van een tussenuitspraak van de rechtbank van 17 augustus 2017 hebben burgemeester en wethouders op 14 november 2017 (herstelbesluit) besloten om een planschadevergoeding van
€ 109.200 toe te kennen aan Exploitatiemaatschappij “De Voorste Heide B.V.”.  Op 18 december 2019 heeft de rechtbank besloten om het beroep tegen het herstelbesluit ongegrond te verklaren. In een eerdere tussenuitspraak heeft de rechtbank er echter op gewezen dat haar einduitspraak niet tot een lagere tegemoetkoming kan leiden dan € 109.200,-. Hofmans heeft hoger beroep ingesteld tegen de uitspraak van de rechtbank van 18 december 2019. Vooralsnog is een schatting van de definitieve uitspraak en het uit te betalen bedrag niet te geven. Tot die tijd houden we het bedrag van de tussenuitspraak aan.

Beheersmaatregel
De uiteindelijke uitspraak van de Raad van State zou kunnen leiden tot een ander bedrag aan planschadevergoeding. We zullen het college dan zo snel mogelijk in een voorstel informeren over de omvang van de kosten.